Türk Mitolojisi: Kayra Han

Kayra Han, Türk mitolojisinde baş tanrı olarak geçmektedir. Bazı kaynaklarda ona Kayır Han, Kayrakan denildiğini görebilirsiniz. Kayra Han’ın birçok ismi bulunmaktadır ve mitolojinin baş yaratıcı tanrısı olarak geçmektedir. Onun annesi yoktur ve babası bizzat Gök Tengri’dir. Yeri göğün 17. katındadır ve mitolojide bulunan tüm tanrılar Kayra Han’ın kudretiyle yaratılmıştır. İki yönlü bir tanrıdır, gerektiğinde eziyet ve zulüm edebilir ancak iyilik tarafı daha kuvvetlidir. Evrendeki tüm canlıların kaderini belirleyen tanrıdır. Önce dünyayı yaratır ve daha sonra dünyaya tam dokuz dallı bir ağaç diker. Bu ağacın ismi “Uluğ Kayn” olarak geçmektedir ve sandıldığından daha büyük bir ağaçtır. Yeryüzü ve göğü birbirine bağlar. İnsanlar tam dokuz kişiden türemiştir ve o dokuz insan bu ağacın dallarından oluşmuştur.

Yeraltı tanrısı olan Erlik Han’a tanrılık vasfını ve emrini Kayra Han vermiştir. Erlik Han bulununla beraber cezalandırma gibi birçok yetkiyi almıştır. Çeşitli mitolojilerden en popüleri olan Yunan mitolojisinde Zeus’a benzetilebilmektedir. Kayra Han’ın mevsimlere göre yerini değiştirdiği bilinmektedir. Yazları gökyüzünde zaman geçiren tanrı, kış mevsiminde ise yeryüzüne iner. Hayra Han gürüntüsü hakkında pek bilgi bulunmamaktadır ve onun neye benzediği, insan suretinde olup olmadığı tam olarak bilinmemektedir. Kayra Han’ın toplam 4 oğlu bulunmaktadır ve bunlar; iyilik tanrısı Ülgen, Yer Tengri, Kızagan ve Mergen olarak bilinmektedir. O tüm tanrıların en başıdır ve ondan daha güçlü tanrı bulunmamaktadır.